Τι είναι η τενοντίτιδα;
Οι πιο συχνές εκδηλώσεις της τενοντοπάθειας είναι:
- Στην περιοχή του ώμου (τενοντίτιδα ώμου) με πιο συχνή την προσβολή του υπερακανθίου τένονταγνωστή και ως τενοντίτιδα στροφικού πετάλου.
- Στην περιοχή του αγκώνα, γνωστή ως επικονδυλίτιδα. Αυξημένη συχνότητα σε αθλήματα τέννις και γκολφ (tennis elbow, golfers elbow)
- Στην περιοχή του γόνατος, στον τένοντα της επιγονατίδας. Αυξημένη συχνότητα σε αλτικά αθλήματα
- Στην περιοχή χαμηλά του ποδιού, στον αχίλλειο τένοντα
- Στην άκρα χείρα, γνωστή ως τενοντοελυτρίτιδα de quervain
Στάδια τενοντίτιδας/τενοντοπάθειας
Η τενοντοπάθεια είναι μια χρόνια διαδικασία εκφύλισης του τένοντα και χωρίζεται σύμφωνα με τις τελευταίες κατευθυντήριες οδηγίες σε 3 στάδια:
1. Αντιδραστική φάση (ήπια τενοντοπάθεια)
Η πρώτη εκδήλωση του πόνου στην περιοχή. Προκαλείται σε πολύ νεαρά άτομα κατά τη διάρκεια έντονης μυϊκής προσπάθειας που όμως περνά μετά το τέλος της δραστηριότητας. Ο ασθενής τις περισσότερες φορές συνεχίζει τη δραστηριότητα και δεν δίνει ιδιαίτερη προσοχή στο σύμπτωμα αυτό. Τα στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα δεν βοηθούν στη φάση αυτή καθώς δεν υπάρχει ύπαρξη φλεγμονής.
2. Φάση λανθάνουσας επισκευής (μέτρια τενοντοπάθεια)
Ο πόνος είναι υπαρκτός και μετά το τέλος της δραστηριότητας και παρατηρείται ερυθρότητα και οίδημα στην περιοχή. Στο στάδιο αυτό υπάρχουν εμφανή σημάδια φθοράς του κολλαγόνου ιστού του τένοντα και ύπαρξη φλεγμονής. Τα στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα βοηθούν στη φάση αυτή. Ο ασθενής μπορεί να έχει συμπτώματα πόνου και δυσκαμψίας και κατά την ανάπαυση.
3. Φάση εκφύλισης (σοβαρή τενοντοπάθεια)
Έντονος πόνος που κρατά για μέρες μετά, αναγκάζοντας τον πάσχοντα να διακόψει την δραστηριότητα. Σε αυτό το στάδιο υπάρχουν σοβαρές αλλαγές στη σύσταση του κολλαγόνου και τα συμπτώματα είναι ικανά να επηρεάσουν τις καθημερινές απλές δραστηριότητες. Τα στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα βοηθούν στη φάση αυτή.
Η σταδιακή εξέλιξη της τενοντοπάθειας, είναι αναπόφευκτη αν ο τένοντας δεν αποκατασταθεί και μακροπρόθεσμα μπορεί να οδηγήσει σε ρήξη, καθώς οι αλλαγές στη σύστασή του είναι μεγάλες και μη αναστρέψιμες.
Τενοντίτιδα: Αίτια
Για πολλές δεκαετίες βασικό αίτιο της παθολογίας του τένοντα θεωρούσαμε την υπέρχρηση, τα αυξημένα φορτία που δέχεται και για το λόγο αυτό είχαν κατηγορηθεί πολλά αθλήματα και διάφορες χειρονακτικές εργασίες. Αυτό οδηγούσε εφήβους να σταματούν οριστικά το άθλημα που αγαπούν, ή ανθρώπους να αναγκάζονται να αναζητήσουν άλλη εργασία.
Ο μύθος αυτός έχει πια κατατριφθεί καθώς γνωρίζουμε πως ένα άρτιο μυοσκελετικό σύστημα, που λειτουργεί με σωστό κινητικό έλεγχο, είναι ικανό να ανταποκριθεί σε οποιοδήποτε άθλημα και εργασία.
Φυσικά αυτό προϋποθέτει ότι το άνω άκρο για παράδειγμα έχει μια σωστά σταθεροποιημένη ωμοπλάτη και έναν θώρακα που έρχεται σε έκταση και δεν είναι κυφωτικός, για να μπορεί με επάρκεια να εκτελεί εργασίες πάνω από το επίπεδο του κεφαλιού. Εάν τα παραπάνω δεν υπάρχουν, το χέρι κάνοντας την ίδια εργασία, δέχεται πολύ παραπάνω φορτία από αυτά που του αναλογούν, με αποτέλεσμα ο/οι τένοντες να ‘διαμαρτυρηθούν’.
Τα αίτια της τενοντοπάθειας είναι τα εξής:
- Κακός κινητικός έλεγχος και μυϊκές ανισορροπίες
- Λάθος θέση της άρθρωσης
- Προηγούμενο ιστορικό πόνου που δεν αντιμετωπίστηκε επαρκώς
- Άμεσος τραυματισμός της περιοχής
- Τραυματισμός γειτονικής άρθρωσης
Θεραπεία τενοντοπάθειας
Η θεραπεία της τενοντίτιδας εξαρτάται από το στάδιο στο οποίο βρίσκεται, και το θεραπευτικό πρόγραμμα σχεδιάζεται βάση αυτού. Αρχικό στόχο αποτελεί η ανακούφιση των συμπτωμάτων και η βελτίωση της κινητικότητας της άρθρωσης. Αυτό επιτυγχάνεται με πληθώρα τεχνικών όπως:
- με την κινητοποίηση των μαλακών μορίων που βρίσκονται σε σπασμό
- την εφαρμογή τεχνικών κινητοποίησηςmanual therapy
- χρήση humantecar
- βελονισμό
- ενεργοποίηση αναχαιτισμένων (που υπολειτουργούν) μυϊκών ομάδων
- σταδιακή φόρτιση του τένοντα
- παγοθεραπεία
- ήπια διάταση
- χρήση tape
Έπειτα ακολουθεί η σταδιακή εκμάθηση του σωστού κινητικού ελέγχου της εκάστοτε άρθρωσης και η ενδυνάμωση με θεραπευτική άσκηση.
Ο ασθενής στα τελικά στάδιο αποκατάστασης θα μπει σε ασκήσεις προσομοίωσης του αθλήματος / εργασίας που κάνει και θα εκπαιδευτεί κατάλληλα ώστε να τις εκτελεί άρτια, με επαρκή δύναμη και σωστό κινητικό πρότυπο. Έτσι θα αποφύγει επανεμφάνιση και περαιτέρω εξέλιξη της τενοντοπάθειας.
Κατά τη διάρκεια του θεραπευτικού φυσικοθεραπευτικού προγράμματος, ο ασθενής θα υποβληθεί σε ψηφιακή μέτρηση της μυϊκής δύναμης της πάσχουσας άρθρωσης και της αντίστοιχης υγιούς. Αυτό πραγματοποιείται αφού μειωθούν τα συμπτώματα και ο ασθενής είναι σε θέση να εκτελέσει την κίνηση, και επαναλαμβάνεται στο τέλος του προγράμματος αποκατάστασης. Στόχος μας είναι η δύναμη της πάσχουσας άρθρωσης να είναι ίδια με την υγιη!
Αξίζει να σημειωθεί ότι θεραπεία της τενοντίτιδα, δεν αποτελεί η ξεκούραση. Επιστημονικά πια έχει τεκμηριωθεί το γεγονός ότι ο τένοντας χρειάζεται υπεραιμία για να ιαθεί, πράγμα που δεν επιτυγχάνεται με την ακινητοποίηση και την ανάπαυση.
